Tác động của nước biển dâng

Biến đổi khí hậu là nguyên nhân khiến nước biển dâng, đe dọa nhiều đảo và vùng ven biển của nhiều quốc gia. Việt Nam là một trong số các nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của hiện tượng nước biển dâng. Theo các dự báo gần đây, mực nước biển của nước ta có thể tăng thêm 33,3cm vào năm 2050; 45cm vào năm 2070 và khoảng 1m vào năm 2100. Nếu kịch bản này diễn ra, nhiều khu vực đất liền ven biển và vùng đất trũng sẽ bị chìm trong nước. Thậm chí, có khu vực sẽ bị ngập sâu vĩnh viễn.

Nước biển dâng cao có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng: gia tăng bão lụt tại các khu vực ven biển; làm mất đất canh tác màu mỡ; tăng diện tích bị nước mặn hoặc nước lợ xâm nhập; làm mất đi tính đa dạng của hệ động và thực vật; các hệ sinh thái quan trọng biến mất…

Theo kịch bản biến đổi khí hậu, vào cuối thế kỷ 21, nhiệt độ trung bình năm ở nước ta sẽ tăng khoảng 2,3 độ C; tổng lượng mưa hàng năm và lượng mưa vào mùa mưa tăng, trong khi lượng mưa vào mùa khô lại giảm. Cũng theo kịch bản này, nếu mực nước biển dâng cao 1m, sẽ có khoảng 40% diện tích đồng bằng sông Cửu Long, nơi sản xuất 12 triệu tấn gạo mỗi năm bị ảnh hưởng trực tiếp và tổn thất khoảng 10% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Các biện pháp ứng phó với nước biển dâng bao gồm: các giải pháp kĩ thuật công trình xây dựng cơ sở hạ tầng như xây dựng tường ven biển, tôn cao các tuyến đê, kè sông, kè biển, xây dựng đập ngăn nước mặn hoặc kênh mương để kiểm soát lũ lụt… Bên cạnh đó là các giải pháp thích ứng dựa vào hệ sinh thái như tăng cường trồng rừng phòng hộ ven biển, đầu tư vào vùng đất ngập nước, bổ sung đất cho các bãi biển, cải tạo các cồn cát ven biển, trồng rừng ngập mặn…

Tiếp đó là các biện pháp thích nghi như: đầu tư cải tạo cơ sở hạ tầng, chuyển đổi tập quán canh tác, thay đổi các tiêu chuẩn xây dựng, sử dụng đất, các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường,... tăng cường khả năng thích nghi, sống chung với lũ của cộng đồng trước tác động của nước biển dâng.

Các biện pháp di dời là phương án cuối cùng khi mực nước biển dâng lên mà không đủ khả năng ứng phó. Đây là phương án né tránh tác động của việc nước biển dâng bằng tái định cư, di dời nhà cửa, cơ sở hạ tầng ra khỏi vùng có nguy cơ bị đe doạ ngập nước. Phương án này bao gồm cả việc di dân từ vùng đất ngập nước vào sâu trong nội địa.